Obezite sadece kozmetik bir durum değildir; sigaradan sonra en önemli önlenebilir ölüm nedenidir. Tip 2 diyabet, hipertansiyon, kalp-damar hastalıkları, uyku apnesi ve çok sayıda sistemik sorunla ilişkilidir. Bu yazı, obezitenin çok yönlü sağlık etkilerini özetler.
Obezite, sadece vücutta yağ birikimin arttığı kozmetik bir problem değildir. Obezite, sigaradan sonra en önemli önlenebilir ölüm nedenidir. Obezite problemi olan bireyler bulundukları ülkelerin yaş ortalamalarından 10-15 yıl daha az yaşamaktadırlar.
Obezite nedeniyle ortaya çıkan hastalıklar ve sorunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır:
- Tip 2 Diyabet
- Kalp Damar Hastalıkları
- Yüksek Tansiyon
- İnme
- Kanser hastalıkları (Meme, prostat, yemek borusu, mide, kalın barsak, rahim, böbrek vb.)
- Pseudotümör cerebri
- Uyku apnesi, güniçi uyku hali, kronik yorgunluk
- Solunum fonksiyonlarında bozulma
- Depresyon
- Böbrek yetmezliği
- Gut
- Eklem hastalıkları (Osteoartrit, Römatoid Artrit)
- Polikistik over Sendromu
- Doğum defektleri (Nöral tüp defektleri)
- Çocuk sahibi olamama (Infertilite):Her iki cins için de geçerli
- Doğum sırasında sorunlar ve jinekolojik komplikasyonlar
- İdrar kaçırma
- İskelet kas sistemi hastalıkları
- Karpal tünel sendromu
- Varisler
- Derin ven trombozu
- Karaciğer hastalıkları
- Safra kesesi hastalıkları
- Pankreatit
- Bağışıklık cevabında bozukluk
- Yara enfeksiyonları
- Gastroözofageal reflü, mide fıtığı
- Bel ağrıları
- Artmış cerrahi komplikasyonlar
- Karın fıtıkları
- Cilt hastalıkları (mantar, akantozis nigrikans),
- Lenf dolaşımı bozuklukları (lenfödem, elefantiazis),
- Aşır meme büyümesine (mamomegali) bağlı sorunlar (cilt değişiklikleri, meme ağrısı, cilt değişiklikleri, boyun ağrısı, kronik kokular ve enfeksiyonlar vb.),
- Büyük karın duvarı kitleleri (abdominal panikülit, kronik enfeksiyonlar, giysiler ile ilgili problemler, bel ağrıları)
Obezite ve Tip 2 Şeker Hastalığının İlişkisi
Obezite sonucu artan özelliklede karın içi organlara yerleşen yağ dokusu ürettiği hormonlar insulin direncine neden olur. İnsülin direnci ise zamanla Tip 2 diyabet oluşmasına neden olur. Obezite problem olan hastalarda şeker hastalığı gelişme riski %25-30 civarında iken, ailede şeker hastalığı hikayesi olanlarda bu risk çok daha fazladır.
Obezite ve Uyku apnesi ilişkisi
Uyku apnesi ile obezite arasında güçlü bir ilişki vardır. Uyku apnesi olan hastaların büyük çoğunluğu obezdir. Obezite, özellikle boyun ve üst solunum yolunda yağ birikimine neden olarak hava yolunun daralmasına yol açar. Bu durum, obstrüktif uyku apnesi sendromunun en önemli risk faktörlerinden biridir. Uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durması, oksijen seviyelerinde düşüşe ve uykunun bölünmesine neden olur. Bu da gün içinde yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu ve metabolik dengesizliklere yol açar. Ayrıca, uyku apnesi kilo kontrolünü zorlaştırarak obezitenin derinleşmesine katkı sağlar; bu da iki durum arasında kısır bir döngü oluşturur.